Jakie warzywa możemy przechowywać?

Nie wszystkie warzywa jesteśmy przechować przez długi czas i trzeba mieć to na uwadze. Warzywa wczesne i takie, które zawierają dużo wody, nie nadają się do tego. Jednak jest wiele gatunków, które spokojnie możemy zostawić na zimę. Mowa oczywiście o czosnku i cebuli, a także większości warzyw korzeniowych oraz kapuście.

Odpowiedni gatunek warzyw do przechowywania na zimę ma duże znaczenie.

Metody przechowywania

Nasze nadwyżki warzyw możemy przechowywać na kilka sposobów. Pierwszym z nich jest odpowiednie pomieszczenie, takie jak piwnica i strych, gdzie przy odpowiedniej temperaturze i wilgotności przechowywanie jest bardzo proste. Innym sposobem jest kopcowanie warzyw, które jest już nieco bardziej skomplikowane. Która metoda będzie lepsza? To już zależy od gatunku, który chcecie przechować oraz waszych możliwości.

Metoda przechowywania zależy od gatunku warzyw.

Przechowywanie warzyw w chłodnym i suchym pomieszczeniu

Jeżeli dysponujecie piwnicą lub strychem to śmiało z nich skorzystajcie. Warzywa korzeniowe można ułożyć w skrzynkach i lekko przysypać piaskiem. Trzeba ich tylko doglądać czy nic złego się z nimi nie dzieje. Przechowywanie w takim chłodnym i suchym pomieszczeniu jest wręcz idealne dla czosnku oraz cebuli. Możemy ułożyć je w drewnianych skrzyniach albo kartonach, zapleść z nich warkocze i zawiesić pod sufitem albo przechowywać w specjalnych sieciach, które zapobiegną gniciu. Musicie jedynie pamiętać, żeby temperatura była w granicach 1-4^oC, jeżeli będzie niższa to nasze cebule przemarzną, a przy wyższej zaczną kiełkować.

Przechowując cebule można je zawiesić pod sufitem.

Kopcowanie warzyw

Kopcowanie warzyw to jedna z najstarszych metod długotrwałego przechowywania warzyw w okresie zimowym. W dalszym ciągu jest dosyć powszechny, ponieważ jest bardzo tani i odpowiednie wykonanie takiego kopca daje bardzo dobre wyniki w przechowywaniu szczególnie warzyw korzeniowych oraz kapusty. Najlepiej przechowuje się burak ćwikłowy i marchew, trochę gorzej pietruszka, a najgorzej seler.

Buraki najlepiej nadają się do kopcowania.

Czynniki wpływające na trwałość przechowalniczą

Przy wyborze kopcowania jako metody przechowywania warzyw trzeba mieć na uwadze kilka ważnych czynników, dzięki którym zwiększymy szansę na trwałość przechowalniczą naszych zbiorów. Duży wpływ ma wybór odpowiedniej odmiany. Należy pamiętać, że najgorzej przechowują się odmiany wczesne, więc lepiej z nich całkiem zrezygnować i postawić na odmiany późne. Istotny jest także stopień dojrzałości warzyw w trakcie zbioru, który trzeba przeprowadzić w momencie uzyskania przez nie odpowiedniej dojrzałości  – warzywa młode znacznie gorzej się przechowują, a opóźnienie ich zebrania znacząco pogarsza ich trwałość. Pamiętajcie również, że gleba nie może być przenawożona azotem. Korzystny wpływ ma zrównoważone nawożenie fosforem i potasem, co wspiera prawidłowe dojrzewanie i odporność na patogeny. Bardzo ważny jest staranny zbiór warzyw, aby nie uszkodzić korzeni. Najlepiej robić to w bezdeszczowy dzień. Jeżeli jakieś rośliny będą uszkodzone mechanicznie to nie nadają się do kopcowania, bo mogą później gnić. Jeżeli zauważymy jakieś oznaki chorób i grzybów to natychmiast je wyrzucamy.

Staranny zbiór jest gwarancją dobrego przechowania warzyw.

Rodzaje kopców

Wyróżniamy dwa rodzaje kopców: napowierzchniowe i zagłębione. W pierwszym z nich warzywa układa się na pryzmie na powierzchni gruntu, zazwyczaj robi się tak na terenach, na których występuje zagrożenie zalania ich wodą. Wadą takiego sposobu kopcowania jest duża zmienność warunków termicznych, która może mieć negatywny wpływ na przechowywanie warzyw. Kopce zagłębione wykonuje się poprzez wykopanie płytszych lub głębszych rowów, do których wkłada się warzywa. Dużym plusem tak wykonanego kopca jest bardziej stabilna temperatura, która jest gwarancją odpowiedniego przetrwania naszych zbiorów.

Kopcowanie to jedna z najstarszych metod przechowywania warzyw.

Odpowiednia lokalizacja kopca połową sukcesu

Nie bez znaczenia jest odpowiedni dobór miejsca, gdzie wykonamy nasz kopiec. Powinien być to płaski i niepodmokły teren od strony północnej, osłonięty od wiatru, o przepuszczalnej, lekkiej i najlepiej piaszczystej glebie.

Porada eksperta: Miejsce kopcowania powinno się co roku zmieniać, aby uniknąć porażenia roślin chorobami grzybowymi. Jeżeli nie mamy takiej możliwości, to takie miejsce musimy bardzo dokładnie oczyścić i zdezynfekować używając nawozu wapniowego co najmniej 3 miesiące przed kopcowaniem.

Jak przygotować kopiec?

Zanim przystąpimy do wykonywania kopca przyjrzyjmy się dokładnie naszym warzywom. W przypadku korzeniowych należy oderwać ich nać, a w przypadku selerów warto przyciąć ich korzenie boczne. Rów na kopiec wykonujemy tuż przed umieszczeniem warzyw, aby ziemia nie zdążyła za bardzo się wysuszyć. Bez względu na to, który rodzaj kopca wybierzemy, początkowo przykrywa się rośliny cienką 5-6 cm warstwą ziemi w celu schodzenia warzyw do 1-2^oC.  W momencie przyjścia silnych przymrozków nasze warzywa ochładzają się do idealnej temperatury 0^oC i przystępujemy do okrywania kopców. Najpierw dajemy 15-20 cm warstwę ziemi, a następnie 20-30 cm warstwę słomy i całość przykrywamy ponownie 15-20 cm ziemi. W przypadku bardzo mroźnej zimy można dołożyć warstw, aby utrzymać optymalną temperaturę w środku kopca. Tak wykonanego kopca już nie odkrywamy – wietrzenie kopców nie jest wskazane, bo powoduje wahania temperatury i obniża zawartość dwutlenku węgla. Regularnie sprawdzamy temperaturę termometrem kopcowym. Podwyższenie temperatury optymalnej w kopcu oznacza rozpoczęcie procesu gnicia – takie kopce przeznaczone są do natychmiastowej likwidacji. W prawidłowo wykonanych kopcach możemy przechowywać warzywa do końca marca, a czasem nawet do połowy kwietnia.

Jak kopcować wybrane warzywa?

W zależności od tego, jakie warzywa chcemy kopcować, musimy odpowiednio przygotować dla nich rowy, aby jak najlepiej się przechowały.

• Buraki ćwikłowe ze wszystkich warzyw korzeniowych najlepiej nadają się do kopcowania. Kopiemy dla nich rów o głębokości 20-30cm i szerokości 1-1,2 m.
• Marchew i pietruszka najlepiej przechowuje się w rowie o głębokości 50-60 cm i szerokości 40-50 cm lub trochę głębiej na 70-80 cm i szerokości 60 cm.
• Kapustę kopcujemy na głębokości 30-40 cm w rowie o szerokości 150 cm.

Oprócz warzyw korzeniowych dobrze kopcuje się kapustę.

Prawidłowe przechowanie warzyw w okresie zimowym gwarantuje nam minimalne straty naszych zbiorów. Dobór sposobu ich przechowywania uwarunkowany jest naszymi możliwościami oraz odmianami roślin. Jeżeli poświęcicie odrobinę więcej czasu, będziecie mogli korzystać z zebranych warzyw jeszcze zanim wysiejecie kolejne, a później możecie obserwować kolejne plony jak #pieknierosna.